🔥 دوره‌های 20 میلیونی رو رایگان برنده شو!

گیمیفیکیشن (Gamification) چیست؟ 5 نمونه بازی گونگی

این روزها خیلی از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فعال در زمینه دیجیتال مارکتینگ از گیمیفیکیشن صحبت می کنند. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم مقاله را مطالعه نمایید. تا بحال برایتان پیش آمده که ساعت ها سرگرم بازی کامپیوتری شده باشید و اصلا متوجه گذر زمان نشده باشید؟ معمولا کسانی که پلی استیشن بازی می کنند این حالت را زیاد تجربه کرده اند که چندین ساعت پای بازی بوده اند و اصلا احساس خستگی نمی کنند. چرا این اتفاق می افتد؟ چرا از بازی حتی ساعت های طولانی خسته نمی شویم ولی مثلا درس خواندن کسل کننده است یا کار کردن برای بسیاری از افراد تجربه خوش آیندی نیست. محققان معتقدند در هنگام بازی به دلیل افزایش ترشح هورمون دوپامین ، احساس لذت و رضایت از به دست آوردن پاداش به میزان زیادی افزایش می یابد و این احساسات به شما انگیزه تکرار یک عمل یا رفتار را می دهد، از سوی دیگر پایین بودن میزان دوپامین باعث کاهش انگیزه و شور و اشتیاق فرد می شود.
گیمیفیکیشن (Gamification) چیست؟

در این مقاله می خوانید

این روزها خیلی از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فعال در زمینه دیجیتال مارکتینگ از گیمیفیکیشن صحبت می کنند. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم مقاله را مطالعه نمایید. تا بحال برایتان پیش آمده که ساعت ها سرگرم بازی کامپیوتری شده باشید و اصلا متوجه گذر زمان نشده باشید؟ معمولا کسانی که پلی استیشن بازی می کنند این حالت را زیاد تجربه کرده اند که چندین ساعت پای بازی بوده اند و اصلا احساس خستگی نمی کنند. چرا این اتفاق می افتد؟ چرا از بازی حتی ساعت های طولانی خسته نمی شویم ولی مثلا درس خواندن کسل کننده است یا کار کردن برای بسیاری از افراد تجربه خوش آیندی نیست. محققان معتقدند در هنگام بازی به دلیل افزایش ترشح هورمون دوپامین ، احساس لذت و رضایت از به دست آوردن پاداش به میزان زیادی افزایش می یابد و این احساسات به شما انگیزه تکرار یک عمل یا رفتار را می دهد، از سوی دیگر پایین بودن میزان دوپامین باعث کاهش انگیزه و شور و اشتیاق فرد می شود.

در این مقاله گیمیفیکیشن همراه ما باشید تا ببیند چطور در دنیای امروز، بازاریابی با استفاده از مفهوم بازی سازی محصولات خود را تبلیغ می کند، مشتریان را به سمت خرید بیشتر سوق می دهد و با استفاده از سرگرمی حتی رفتار کاربر را تغییر می دهد. (آموزش گیمیفیکیشن)

گیمیفیکیشن چیست؟

کلمه گیمیفیکیشن به فارسی به صورت های مختلفی ترجمه شده است. بازیوار سازی، بازیگونگی، بازی کاری، بازی پردازی، بازی سازی کلمات مختلفی است که برای معنای این واژه مورد استفاده قرار می گیرد که به نظر می رسد با توجه به تعریف این کلمه واژه بازیوار سازی معادل مناسب تری است که به طور خلاصه یعنی استفاده از المان های بازی برای پیشبرد اهدافمان در فضایی که به طور پیش فرض ربطی به بازی ندارد. گیمیفیکیشن با اضافه کردن بازی و سرگرمی به کارها باعث می شود، کارهایی را که برای ما سخت است و یا علاقه چندانی به انجامش نداریم را با میل و رغبت انجام دهیم.

گیمیفیکیشن (Gamification) چیست؟
گیمیفیکیشن با اضافه کردن بازی و سرگرمی به کارها باعث می شود، کارها را با میل و رغبت انجام دهیم

اجازه دهید یک مثال برای روشن تر شدن مفهوم گیمیفیکیشن بزنیم. چندی قبل من از یک فروشگاه اینترنتی لوازم آرایشی و بهداشتی خریداری کردم. جعبه ای که خریدها را در ان بسته بندی کرده بودند طراحی جالبی داشت. در داخل جعبه یک سری طراحی وجود داشت مثل طرح هواپیما و جغد ، که مشتری می توانست طرح ها را با قیچی جدا کرده و بهم وصل کند و یه هواپیمای مقوایی برای خود بسازد. روی جعبه توضیح داده شده بود که با ساختن طرح ها و به اشتراک گذاشتن در فضای مجازی می توانید در قرعه کشی فروشگاه شرکت کنید و بدیهی است که هرچه تعداد اسباب بازی های مقوایی ساخته شده بیشتر باشد، شانس بیشتری دارید.

به همین سادگی یک گیمیفیکیشن اجرا شده است. مشتری علاقه مند می شود که اسباب بازی های بیشتری درست کند و این به معنی سفارش های بیشتر خواهد بود. از دوران کودکی هم شاید به یاد داشته باشید که در داخل بسته پفک تصویر فوتبالیست ها را قرا می دادند و با ارسال تعداد خاصی از این تصاویر می توانستید جایزه بگیرید.گیمیفیکیشن به جای متمرکز کردن  مشتری روی خرید، او را با بازی سرگرم می کند و درگیری ذهنی با برند ایجاد کرده و باعث افزایش وفاداری مشتریان می شود. گیمیفیکیشن از تمام مشخصاتی که یک بازی دارد استفاده می کند تا مشتری را وادارکند که یک عمل را بارها و بارها تکرار کند.

سرگرم کردن مشتری با گیمیفیکیشن
گیمیفیکیشن به جای متمرکز کردن  مشتری روی خرید، او را با بازی سرگرم می کند

ژاسپر ژول در مقاله خود با نام بازی، بازیکن و جهان برای بازی 6 ویژگی اصلی را بیان می کند که گمیفیکیشن یا بازی سازی هم از همین اصول استفاده می کند:

  • قوانین حاکم بر بازی

همه بازی های جهان قانون دارند و شرکت کنندگان در بازی ملزم به رعایت آن قوانین هستند تا روح بازی حفظ شود.

  • هدفی که میخواهیم به آن برسیم

در هر بازی باید این موضوع مشخص باشد که شرکت کنندگان چطور برنده می شوند؟ شرط برنده شدن و روش و استراتژی رسیدن به نقطه پایانی باید مشخص باشد و برای همه افرادی که در بازی شرکت می کنند واضح باشد.

  • باید در بازی شانس بیاوریم

عنصر شانس به بازی هیجان و جذابیت می دهد. اینکه بدانیم حرکت بعدی معلوم نیست چه نتایجی داشته باشد باعث می شود بازی کسل کننده و خسته کننده نشود و هر بار امیدوار باشیم که ممکن است شانس به ما رو کند و این بار قرعه به نام ما بیافتد.

سرگرم کردن مشتری با گیمیفیکیشن
عنصر شانس به بازی هیجان و جذابیت می دهد
  • بازی نیازمند رقابت است

همه برنده نمی شوند و بازنده شدن هم جزئی از بازی است. ارزیابی نتایج بازی زمانی ممکن می شود که نتیجه شرکت کننده ها با هم مقایسه شود و برنده و بازنده تعریف کنیم.

  • بازی به نتایج عددی نیاز دارد

اگر بتوان نتایج بازی را به شکل عددی توضیح داد، بازی می‌تواند کامل‌تر و جذاب‌تر هم باشد. کافی است به نتایج عددی بازی‌هایی مثل فوتبال و والیبال فکر کنید. البته تعداد لایک‌ها و کامنت‌های اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی هم، نوع دیگری از دستاوردهای عددی متغیر است که افراد را به بازی (درگیر شدن بیشتر با شبکه های اجتماعی و استفاده از آن‌ها) ترغیب می‌کند.

  • بازی باید شرکت کننده را نگه دارد

ویژگی های بازی باید به صورتی باشد که شرکت کننده به نتایج بازی دلبستگی پیدا کند و به لحاظ ذهنی درگیر بازی شود. از برنده شدن خوشحال شده و بازنده بودن احساس بدی در او ایجاد کند که باعث شود برای نتایج بهتر تلاش بیشتری داشته باشد. همانطور که گفتیم بازی ها در 6 اصل مشترک هستند و اصول گیمیفیکیشن هم از اصول بازی ها جدا نیست و در طراحی گیمیفیکیشن این موارد در نظر گرفته می شود.

تاریخچه گیمیفیکیشن

نقطه اوج گیمیفیکیشن را می توان سال 2011 دانست. در این سال اولین کنفرانس گیمیفیکیشن برگزار شد که بر اساس آمار ارائه شده در این کنفرانس، اعلام شد که بیش از 50% سازمان هایی که فرآیند نوآوری را مدیریت می کنند این کار را با استفاده از گیمیفیکیشن انجام می دهند.

نقطه اوج گیمیفیکیشن
نقطه اوج گیمیفیکیشن را می توان سال 2011 دانست

البته واژه گیمیفیکیشن اولین بار در سال 2002 توسط مهندس کامپیوتر انگلیسی نیک پلینک مورد استفاده قرار گرفت و تا سال 2008 و انتشار کتاب چگونگی استفاده از مکانیزم های بازی چندان مورد توجه نبود.  در سال 2010، اصطلاح (بازی کاری) بسیار مورد توجه قرار گرفت و  توسط شرکت­‌هایی مانند بانچ­بال (Bunchball) و بج ویل (Badgville) برای تشریح پلتفرم‌هایی به کار رفت که برای استفاده از المان­‌های بازی در وب سایت‌ها، تولید کرده بودند.

کاربردهای گیمیفیکیشن

حالا که با مفهوم گیمیفیکیشن آشنا شده اید، اگر دقت کنید متوجه می شوید که این مفهوم  در بخش های مختلف زندگی ما وارد شده است و در شرایط مختلف مثل محیط کار، محیط های آموزشی، کسب و کار، فرآیند های استخدام و حتی سیاست هم شاهد ورود بازی سازی هستیم.

گیمیفیکیشن در بازاریابی

همانطور که قبلا گفتیم ما از 6 اصل و ویژگی بازی ها در طراحی گیمیفیکیشن استفاده می کنیم  تا باعث تعامل بیشتر مشتریان و کاربران با سایت یا کسب و کار یا اپلیکیشن ما شود. از طریق بازی سازی احساسات مثبتی در مشتریان ایجاد می شود و انگیزه آن ها برای خرید و یا هر عملی که از آن ها انتظار داریم افزایش می یابد. استفاده از بازی ها باعث می شود که افراد وب سایت یا اپلیکیشن شما را سریع ترک نکنند و وقت بیشتر بگذارند و حتی احساسات مثبت خود را با دوستانشان هم به اشتراک بگذارند و از این طرق مشتریان بیشتری روانه وب سایت شما شوند.

سرگرم کردن مشتری با گیمیفیکیشن
استفاده از بازی ها باعث می شود که افراد وب سایت یا اپلیکیشن شما را سریع ترک نکنند

روش های زیادی برای استفاده از گیمیفیکیشن در کسب و کار وجود دارد که در این قسمت برخی از این روش ها را بررسی می کنیم

  • استفاده از سیستم امتیاز دهی

حتما تا به حال در بازی های موبایلی مشاهده کرده اید که برای افزایش امتیاز و خرید امکانات بیشتر برای بازی و یا حتی رفتن به مرحله بعد مثلا باید ویدیو تبلیغاتی یک شرکت را مشاهده کنید و یا مثلا کارت بازی بخرید. بازاریاب ها در این مرحله از همان دلبستگی روانی به نتیجه بازی استفاده می کنند و کاربری که علاقه مند به رفتن به مرحله بعدی بازی هست را وادار می کنند تا با کمال میل در ازای خدمات بیشتر هزینه پرداخت کند.

  • استفاده از گردونه شانس

گردونه های شانس، همان استفاده از عنصر شانس و تنوع در بازی هستند که به مخاطب اجازه می دهند شانس خود را بارها امتحان کنند و در همان لحظه هم نتیجه برنده شدن خود را ببینند، بیشتر فروشگاه های اینترنتی از این گزینه در کمپین ها استفاده می کنند و بازدهی خوبی هم دارند.

  • به اشتراک گذاشتن بازی یا خدمات

در بیشتر کسب و کارها از به اشتراک گذاری برای افزایش تعامل مشتریان استفاده می شود. مشتریان با به اشتراک گذاشتن خدمات شما و یا حتی بازی هایی که در وب سایت یا اپلیکیشن خود ارائه داده اید دوستان خود را هم به بازی دعوت می کنند و یا برای به اشتراک گذاری خدمات شما امتیاز دریافت کنند، مثلا در اپلیکیشن اسنپ شاهد هستیم که با دعوت دوستان برای استفاده از خدمات اسنپ می توانید کد رایگان سفر دریافت کنید.

اشتراک گذاشتن بازی
مشتریان با به اشتراک گذاشتن بازی هایی که در وب سایت یا اپلیکیشن خود ارائه داده اید دوستان خود را هم به بازی دعوت می کنند

چند مثال از استفاده از گیمیفیکیشن در بازرایابی و کسب و کار

  • اپلیکیشن +Nike

شرکت نایکی در اپلیکیشن خود با هدف گرفتن انگیزه بهبود سلامتی که اکثر افراد به نوعی درگیر آن هستند، مشتریان خود را به استفاده از خدمات و به اشتراک گذاشتن نتایج خود تشویق می کند در این اپلیکیشن ورزشی کاربر می تواند میزان فعالیت های ورزشی خود مثلا مسافتی که دویده ، تعداد قدم ها، میزان کالری سوزانده شده را با سایر افراد به اشتراک بگذارد و حتی با آنها کل کل  و رقابت کند.

  • نا کجا آباد اسنپ

حتما اسم کمپین ناکجا آباد اسنپ به گوشتان خورده است. در این کمپین که به صورت قرعه کشی برگزار می شود کاربر انتخاب شده بدون آنکه بداند به کجا می رود با هلی کوپتر به مقصد ناشناخته ای برده می شود و اتفاقات پیش بینی نشده ای را تجربه می کند.

کمپین اسنپ
در کمپین نا کجا آباد اسنپ کاربر انتخاب شده بدون آنکه بداند به کجا می رود با هلی کوپتر به مقصد ناشناخته ای برده می شود
  • سیستم های همکاری در فروش یا همان marketing affiliate

یک مثال گیمیفیکیشن دیگر در بازاریابی  سیستم های همکاری در فروش یا همان marketing affiliate هستند که در آنها مشتریان با کلیک بر روی لینک محصول یا خدماتی که شما در وب سایت یا شبکه های اجتماعی خود به اشتراک گذاشته اید و خرید آن محصولات باعث می شوند که پورسانتی به شما تعلق بگیرد. در حال حاضر دیجی کالا از این سیستم استفاده می کند.

گیمیفیکیشن در آموزش

برای یاد گرفتن طرز کار یک دستگاه چکار می کنید؟ برای یاد گرفتن نحوه کار منو‌های یک نرم افزار چطور؟ آیا به بروشور دستگاه مراجعه می کنید و یا از help نرم افزار کمک می گیرید؟ مشاهده می کنید که در طول روز تا چه حد در معرض آموزش های مختلف قرار می گیریم و چقدر نیازمند یادگیری و دریافت اطلاعات جدید هستیم.

امروزه چالش اصلی سیستم های آموزشی هموار کردن مسیر آموزش است به گونه ای که کاربر در ساده ترین شکل و سریع ترین زمان اطلاعات مورد نیاز خود را فرا بگیرد و آموزش ببینید و همچنین در این مسیر آموزش علاقه خود برای یادگیری را حفظ کرده و بخواهد تجربه خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.

گیمیفیکیشن در آموزش
در طراحی گیمیفیکیشن برای آموزش توجه به علوم روانشناختی و رفتارشناسی انسان بسیار مهم است

در زمینه آموزش نیز گیمیفیکیشن بسیار کاربردی است. امروزه اپلیکیشن های آموزشی زیادی تولید می شود که هر چه فرآیند آموزش و یادگیری را به ساده ترین شکل طراحی کرده باشند شانس بیشتر برای بقا دارند.در طراحی گیمیفیکیشن برای آموزش توجه به علوم روانشناختی و رفتارشناسی انسان بسیار مهم است زیرا ذهن انسانی پیچیدگی های بسیاری دارد و هر انچه برای آموزش این ذهن پیچیده طراحی می شود باید جوابگوی چالش های این مشیر باشد.

بسیاری از اپلیکیشن ها یا نرم افزارهای آموزش زبان از طراحی گیمیفیکیشن برای ارائه آموزش های خود استفاده می کنند. مثلا نرم افزار های زبان امکان ضبط صدا و مقایسه تلفظ  کاربر با تلفظ درست را فراهم می کنند که فرآیند آموزش را جذاب تر می کند.

گیمیفیکیشن در اینستاگرام

گیمیفیکیشن در اینستاگرام یک راه برای بدست آوردن توجه فوری مشتریان است. از کاربردهای رایج گیمیفیکیشن در شبکه های اجتماعی مخصوصا اینستاگرام می‌توان به کمپین هایی اشاره کرد که مشتری را به فعالیت بیشتر و تولید محتوای عکسی با هدف دریافت لایک بالا تشویق می کند. کاربران از شبکه های اجتماعی برای ارتباط با دوستان خود استفاده می کنند و از این راه می توان تعامل بین کاربران را افزایش داد.

گیمیفیکیشن در اینستاگرام
در اینستاگرام بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی و اینفلوئنسرها مسابقات و کمپین های مختلف را اجرا می کنند

اینستاگرام بستری برای خلق فوری محتوا است. اغلب کاربران عکس های خود را بدون ادیت و درلحظه به اشتراک می گذارند و کسب و کارها هم از این ویژگی برای کمپین های بازاریابی استفاده می کنند. احتمالا بارها در صفحه اینستاگرام بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی و حتی اینفلوئنسر مارکتینگ ها شاهد برگزاری مسابقات و کمپین های مختلف بوده اید که از کاربر می خواهند صفحه را فالو کرده و دوستان خود را در زیر پست خاصی تگ کنند و یا تصاویر خود را با تم خاصی به اشتراک بگذارند.

به عنوان یک مثال از استفاده از گیمیفیکیشن در اینستاگرام می توان به کمپین بلند پروازی علی بابا اشاره کرد که از کاربران خواسته شده عکس های خود با بال را به اشتراک گذاشته و صفحات معرفی شده را فالو و تگ کنند و در قرعه کشی شرکت کنند.

کمپین بلندپروازی علی بابا
کمپین بلندپروازی علی بابا

مثال دیگری از استفاده از گیمینیفیکیشن در شبکه های اجتماعی می توان چالش سطل آب یخ را ذکر کرد که برای حمایت و تامین مالی بیماران ALS مورد استفاده قرار گرفت و توانست مبلغ قابل توجهی را جمع آوری کند.

تفاوت گیمیفیکیشن و آموزش های مبتنی بر بازی (Gamification VS Game-based learning)

تفاوت گیمیفیکیشن و آموزش های مبتنی بر بازی (Gamification VS Game-based learning)
تفاوت گیمیفیکیشن و آموزش های مبتنی بر بازی (Gamification VS Game-based learning)

در گیمیفیکیشن شما با دادن جوایز و امتیازاتی به کاربران آنها را ترغیب می کنید که از محتوای شما استفاده بیشتری کنند و یا آن را به اشتراک بگذارند، اما در آموزش مبتنی بر بازی با استفاده از یک بازی مهارت خاصی را می آموزید. در GBL هدف و خروجی نهایی یک بازی است که به هدف خاصی طراحی،پیاده سازی و اجرا شده است. گیمیفکیشن در حقیقت به دنبال افزایش اینگیجمنت است فرض کلی این است اگر انگیجمنت بیشتر شود اتفاقات مثبتی رخ می دهد کاربر با دقت بیشتری فرآیند را دنبال می کند و احساس بهتری خواهد داشت، برای همین هم در اکثر المان های گیمیفیکیشنی شما ردپایی از نیاز انسان به جمع اوری امتیاز و مدال، کامل کردن و موفق شدن می بینید.

جمع بندی 

گیمیفیکیشن یک ابزار است که به شما کمک می کند با استفاده از المان های بازی و با بالا بردن انگیزه، حس رقابت و احساس برتری ایجاد شود و باعث می شود که افراد درگیر یک فرآیند جداب شوند و از این طریق با اهداف پروژه شما آشنا شوند و دلایل اهمیت آن را درک کنند، کاری که در حالت عادی ممکن است برای آن ها بسیار سخت باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب مرتبط

می‌خوای تازه شروع کنید؟

دوره مدیریت دیجیتال مارکتینگ

تخصصی ترین دوره دیجیتال مارکتینگ

  • اصول دیجیتال مارکتینگ 
  • طراحی سایت 
  • بازاریابی محتوایی
  • گوگل آنالیتیکس
  • گوگل تگ منیجر
  • گوگل ادز
  • سئو
  • ایمیل مارکتینگ
  • بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی
  • طراحی کمپین های تبلیغاتی
  • استراتژی دیجیتال مارکتینگ

برای مشاهده جزئیات دوره کلیک کنید

آخرین مطالب
مطالب محبوب
مطالب تصادفی