این روزها فعالان تولید محتوا از اصطلاح پادکست (Podcast) به وفور استفاده می‌کنند. در این مقاله با مفهوم و کاربردهای آن آشنا خواهید شد. بعد از معرفی تلویزیون و رادیو و روزنامه و سایر رسانه ها امروزه شکل دیگری از مدیا به نام پادکست شکل گرفته است که بسیاری از گروه‌های سنی را به خود جذب کرده است. بسیاری امروزه تولید پادکست را شیوه ای از بلاگینگ صوتی میدانند. پادکست (Podcast) یا پادپخش یا تدوین صوتی انتشار مجموعه‌ای از پرونده‌های رسانه دیجیتال است که توزیع آن در اینترنت صورت می‌گیرد، و توسط کاربران معمولاً بر روی یک پخش‌کنندهٔ موسیقی دیجیتال قابل دریافت و پخش است. این روش ارائهٔ محتوا در سال ۲۰۰۴ محبوبیت و گسترش یافت؛ و گاه به آن رادیوی اینترنتی گفته می‌شود. اما اینکه مفهوم پادکست چیست و چگونه پادکست بسازیم؟ در این مقاله با پادکست و نحوه تولید آن کاملا آشنا می شویم و تفاوت آن را با سایر رسانه ها توضیح می‌دهیم.
پادکست چیست ؟
نام Podcast اولین بار توسط بن همرسلی در سال 2004 در یکی از مقاله‌های روزنامه گاردین با نام “Audible revolution” (انقلاب شنیداری) مطرح شد. Podcast ترکیبی از Ipod و broadcast است و در واقع شکلی از محتوای صوتی دیجیتال است که به صورت سریالی یا اپیزودهای مجزا موجود است و می‌توانید آن را دانلود کرده و هر زمان که خواستید به آن گوش دهید.
پادکست انواع مختلفی دارد از عاشقانه گرفته تا پادکست کسب و کار و آموزشی و …. همین تنوع گسترده باعث شده است تا بسیاری افراد از تمامی سنین به گوش دادن پادکست علاقه‌مند شوند و برخی هم حتی اگر هنری در داستان سرایی و یا مطلبی برای ارائه دارند به تولید آن روی بیاورند.
فرق پادکست با برنامه‌ی رادیویی
شاید در نگاه اول پادکست تفاوت چندانی با برنامه‌ی رادیویی نداشته باشد و برخی آن را اشتباه بگیرند. در صورتی‌که اینطور نیست و این دو تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند.
- تفاوت در تکنولوژی
اولین و مهم‌ترین فرق پادکست با برنامه رادیویی در نوع تکنولوژی آنها است. پادکست‌ها معمولا در قالب فایل‌های MP3 ساخته می شود و سازندگان آنها این فایل ها را با استفاده از RSS انتقال می‌دهند. (فرمتی استاندارد که آپدیت‌ها را با سرعت زیاد در گوشی های موبایل و پلتفرم های دیجیتال دیگر منتشر می کند). در مقابل، برنامه رادیویی سیگنال ها را از یک ایستگاه فیزیکی به منطقه‌ی جغرافیایی خاصی می‌فرستد و گیرنده ها باید بر حسب شماره ایستگاه آن را دریافت کنند و دسترسی به آن نسبت با پادکست مشکل‌تر است.
- تفاوت در محتوا
در مقایسه با رادیو که عمری نزدیک به 100 سال دارد، پادکست تنها 15 سال است که معرفی شده و همین عمر کوتاه به این معناست که قوانین مشخص و پیچیده‌ای هنوز مثل رادیو برای آن تعیین نشده و از آنجایی که تقریبا همه می‌توانند پادکست تولید کنند و آن را به اشتراک بگذارند آن چنان نظارتی بر روی محتوای آن وجود ندارد و تنوع موضوعی آن از تنوع موضوعی برنامه رادیویی بیشتر است.
از طرفی برای محتوا محدودیت زمانی تعریف نشده و می توان پادکست هایی که چند سال پیش تولید شده را به راحتی در اینترنت جستجو کرد و گوش داد در صورتی که رادیوی محلی فرصتی برای تکرار چندین باره یک محتوا به شما نمی‌دهد و مستقیم پخش می‌شود.
- تفاوت در مخاطب
معمولا افراد فقط وقتی در ماشینشان نشسته اند و به سمت محل کار رفت و آمد می کنند رادیو گوش می‌کنند و حتی ممکن است نیمی از برنامه را از دست بدهند. این دسته افراد معمولا از سنین بالاتر هستند. طبق یک تحقیق انجام شده تعداد افرادی که پادکست را به رادیو ترجیح می دهند معمولا جوان تر و دارای تحصیلات دانشگاهی بالاتری هستند. در این تحقیق بسیاری از افرادی که پادکست را ترجیح می دادند اذعان کرده بودند که با آن رابطه عمیق تر و شخصی تری را تجربه می کنند.
انواع اپلیکیشن پادکست
در حالی که خیلی از افراد هنوز فکر می کنند برای پیدا کردن پادکست مورد علاقه شان باید در تلگرام و یا وب سایت ها به دنبال آن بگردند، اپلیکیشن های انگلیسی و فارسی بسیاری وجود دارند که به راحتی تمام موضوعات را پوشش می‌دهند و می توانید پادکست مورد نظرتان را در آنها پیدا کنید و در ادامه به معرفی برخی از آنها می پردازیم.
- گوگل پادکست (Android)
قطعا نام گوگل را به تنهایی شنیده اید اما گوگل پادکست چیست؟ گوگل پادکست نرم افزار رایگانی است که توسط شرکت گوگل برای سیستم عامل اندروید ارائه شده است. توسط این نرم افزار می توان پادکست ها و موسیقی هایی از سرتاسر جهان را دنبال کرد.
گوگل پادکست حتی امکان دانلود و سپس آفلاین گوش کردن را فراهم کرده است به این معنا که حتی اگر جایی قرار است بروید و به اینترنت دسترسی ندارید از قبل پادکست مورد نظر را دانلود و بعد بدون اینترنت به آن گوش می دهید. در این اپلیکیشن می توانید کانال مورد علاقه تان را Subscribe و دنبال کنید و به محض آپدیت هر اپیزود به آن گوش دهید.
- اپلیکیشن (Overcast) برای ios
نرم افزار کاربردی دیگری که البته مخصوص سیستم عامل ios است اورکست نام دارد. این برنامه رایگان پادکست بیشتر به خاطر ظاهر غیر پیچیده و ساده و در واقع یوزر فرندلی اش محبوب است. البته اورکست دارای قابلیت های پیشرفته ای است و نمی توان بر حسب ظاهرش آن را قضاوت کرد.
این برنامه امکان ساخت لیست پخش و مدیریت را برای کاربرهایش فراهم می کند و در صورت اضافه شدن اپیزود با نوتیفیکیشن آن ها را مطلع می کند. در کل این اپلیکیشن رایگان است اما نسخه بدون تبلیغاتش را می‌توان با مبلغ ناچیزی تهیه کرد.
- اپلیکیشن SpotifyAndroid)،ios)
برنامه اسپاتیفای که قابل نصب هم بر روی سیستم عامل ios و هم android است یک سرویس پخش موسیقی و پادکست بسیار محبوب است که به صورت رایگان به کاربرانش عرضه شده. موسیقی و پادکست‌های موجود در این برنامه بر اساس سبک و موضوع دسته بندی شده و حتی امکان به اشتراک‌گذاری آنها نیز برای کاربر فراهم است. اسپاتیفای نیز برای ارتقا به نسخه پرمیوم نیازمند پرداخت مبلغی از سوی کاربران است.
- اپلیکیشن ایرانی شنوتو (Android)
برای برخی افراد که علاقمند به دنبال کردن پادکست‌های فارسی هستند، برنامه شنوتو در سیستم عامل اندروید ارائه شده است. غیر از پادکست ها و کتاب های موجود در این اپلیکیشن که برای گوش کردن تهیه شده اند می توانید به کمک ضبط صدا در شنوتو فایل صوتی 10دقیقه ای خودتان را تولید کنید و در خود اپلیکیشن منتشر کنید. نسخه ios این برنامه نیز بزودی منتشر خواهد شد.
- اپلیکیشن ایرانی ناملیک (Android)
یکی دیگر از مراجع ، اپلیکیشن ناملیک است که هر روزه اخبار و مقالات را در دسته بندی های خاص منتشر می‌کند.
البته ناملیک تیم گویندگان خودش را هم دارد که با کسب اجازه از تولید کنندگان محتوا، آن محتوا را به صورت پادکست منتشر می کنند. این برنامه نیز فقط مخصوص سیستم عامل اندروید است. البته افراد با گوشی های دارای سیستم عامل ios می توانند به وب سایت مراجعه کنند و پادکست مورد نظرشان را دانلود و یا آنلاین گوش کنند.
چگونه پادکست بسازیم؟روش تولید پادکست بدون تجهیزات حرفه‌ای
حال‌که با تعریف پادکست و تفاوت آن با برنامه رادیویی آشنا شدیم می‌خواهیم ببینیم تولید پادکست چیست و چطور می توانیم مهارت هایمان را در قالب آن ارائه کنیم و در اختیار دیگران قرار دهیم.
آیا به تجهیزات حرفه‌ای نیاز دارم؟
لزوما خیر. اگر کارتان را به تازگی شروع کرده اید و هنوز مطمئن نیستید که آیا می‌توانید در تولید پادکست دوام داشته باشید یا خیر نیازی به خرج های آن چنانی و میکروفن های گران نیست. در این مقاله در واقع روش ساخت آن با دو وسیله ای که همه در اختیار دارند آموزش داده می‌شود : گوشی موبایل و کامپیوتر.
به چند نفر همکار برای تولید پادکست نیاز دارم؟
برای تعداد افرادی که برای تولید یک پادکست گرد هم می آیند معمولا عدد خاصی وجود ندارد و کاملا بستگی به خودتان و کیفیت کارتان دارد. معمولا تهیه کنندگان وظیفه ادیت صدا و پیکربندی فایل را بر عهده دارند، نویسندگان، سوالات و یا متن های مورد نظر را می نویسند و گوینده هم که وظیفه گویندگی را بر عهده می‌گیرد.
میکس صدا به چه معناست؟
میکس کردن صدا در واقع پروسه‌ای از ادیت و تنظیم فایل صوتی است که باعث می شود صدا برای شنونده گوش‌نواز و طبیعی به نظر برسد. بعد از اینکه پروسه ضبط صدای خام انجام شد، فایل صوتی باید توسط یک نرم‌افزار ادیت صدا بهبود داده شود.
حالا که به سوالات احتمالی پاسخ داده شد مراحل ساخت را قدم به قدم معرفی می‌کنیم.
- تولید محتوا
قبل از اینکه شروع به کاری کنید با هدفتان را تعیین کرده باشید. چه مطالبی را می‌خواهید به شنونده منتقل کنید و محتوای شما چه ارزش افزوده‌ای برای او دارد؟ اول از همه محتوای شما باید بر اساس نوع مخاطبتان تولید شود. هر فعالیتی که انجام می دهید هیچ کس بهتر از خود شما مخاطبتان را نمی شناسد، خودتان را جای آنها بگذارید و فکر کنید چه موضوعی بیشتر می تواند جذبشان کند و در رابطه با همان موضوعات محتوایتان را تولید کنید.
اگر بخواهیم در حوزه تولید محتوا یک نمونه پادکست مثال بزنیم می توان گفت فرض کنید در حوزه مشاوره وبیناری داشته اید و مسائل جالبی در آن رد و بدل شده، همین وبینار ضبط شده می تواند خودش یک اپیزود از پادکست های شما را تشکیل دهد. یا اگر وبلاگ نویسی انجام می دهید محتواهای وبلاگ‌تان را تبدیل به پادکست کنید تا مخاطب هایتان به راحتی در وقت آزاد به آنها گوش کنند. نکته ای که مهم است این است که در تولید پادکست متعهد باشید و مداوم عمل کنید در غیر این صورت در بلند مدت کاملا نام تان فراموش می شود.
- ضبط صدا با گوشی موبایل
اگر گوشی هوشمند داشته باشید یعنی همین الان یک دستگاه ضبط صدا در اختیار دارید و می توانید با ضبط صدای با کیفیت معقول همین الان پادکست تان را استارت بزنید. اگر می خواهید صدایتان را ضبط کنید در بهترین حالت باید میکروفن موبایل تان را در چند سانتی متری دهان تان نگه دارید و بعد شروع به صحبت کردن کنید، زیاد نزدیک نگه داشتن میکروفن گوشی باعث مبهم شدن صدای شما می شود. همچنین محیط تان باید عاری از هر گونه صدای اضافی باشد. کاغذهایی که مطالبتان را از روی آن مرور می کنید به دیوار روبروی‌تان بچسبانید تا موقع ضبط صدا، صدای برگ زدن کاغذها باعث ایجاد نویز نشود.
- نصب یک نرم افزار ادیت صدا بر کامپیوتر
حالا که محتوایتان را ضبط کرده‌اید به یک سیستم ادیت جامع نیاز دارید که فایل تان را پیوسته کنید و آن را به حالت استاندارد تبدیل کنید. خوشبختانه نرم افزارهای ادیت بسیاری موجود هستند که می‌توانید آنها را بر کامپیوترتان نصب و استفاده کنید که در ادامه به معرفی برخی از آنها می‌پردازیم:
نرم افزار Audacity
قیمت: رایگان
اگر تازه کار باشید و مایل به هزینه اضافی نباشید این نرم افزار رایگان بهترین گزینه برای شما خواهد بود. این نرم افزار در عین ساده بودن دارای قابلیت های پیشرفته بسیاری است. Audacity نه تنها به سیستم ضبط صدا مجهز است نویز های بک گراند را حذف می کند ، افکت‌های مختلفی به صدای شما می بخشد مثلا گام صدا را بالا و یا پایین می‌آورد و یا صداهای متفاوت را با هم میکس می‌کند.
این نرم افزار همچنین تکه‌های فایل های مختلف را به هم می چسباند یا جدا می کند و قسمت‌هایی از فایل را که نمی خواهید حذف می کند و در آخر فایل استاندارد و خالی از هر گونه نویزی را به شما تحویل می دهد.
نرم افزار Alitu
قیمت: 7 روز اول رایگان و سپس 28$ در ماه
این نرم افزار نیز برای کسانی که از لحاظ تکنیکی خیلی ماهر نیستند و تازه‌کار هستند بسیار کاربردی است.Alitu امکان ساخت اپیزود هایتان را در ساده ترین حالت ممکن فراهم می کند. به این صورت که فایل خام شما را دریافت می کند تمام سطوح صدا را به طور اتوماتیک و یا دستی تنظیم می کند و فایل را تمیز و بدون نویز در اختیار شما قرار می دهد.
نرم افزار Adobe Audition
قیمت: 75$ در ماه
برای افرادی که علاقمند به استفاده از نرم افزار های حرفه ای تری هستند Adobe Audition می تواند گزینه مناسب تری باشد. این نرم افزار بیشتر در مراکز آموزشی و رسانه ای استفاده می شود و با انواع فرمت های صوتی سازگاری دارد. Adobe audition با وجود صد ها افکت صوتی قابلیت گرفتن خروجی های مختلف مانند دیسک های صوتی را نیز دارد و در کل یک مجموعه تقریبا بی عیب و نقص ادیت صدا به شمار می رود.
همان طور که گفتیم استفاده از نرم افزار های ادیت صدا کار شما را بسیار حرفه ای تر و گوش نواز تر جلوه می دهند و بدون آن درصد کمی در تولید پادکست احتمال موفقیت دارید.
- سایت میزبان پادکست (Host)
حالا نوبت آن رسیده است که تولیدات خودمان را منتشر کنیم. اما قبل از این کار نیاز داریم پلتفرم و سایت میزبانی مناسبی را برای انتشار پادکست هایمان در نظر بگیریم. در واقع منظور از سایت میزبان سایتی است که به شما اجازه می دهد پادکست هایتان را آنجا آپلود کنید و شنونده هایتان بتوانند آن ها را دانلود و کانال شما را دنبال کنند.
در واقع مهم ترین نکته اینجاست که یک میزبان باید برای پادکست شما یک فید مستقل بسازد و شما آدرس این فید را برای ITUNES می فرستید که آن را بررسی و تایید کند این پروسه چند روزی طول می کشد و پس از آن پادکست شما را از هر اپلیکیشن پادکچر می توان شنید.
سایت هایی مانند Soundcloud و یا Anchor از میزبان های خارجی رایگانی هستند که می توانید پادکست های فارسی تان را بر بستر آن بسازید البته soundcloud به شما اجازه ساخت بیشتر از 18 اپیزود را نمی دهد و برای تولید بیشتر باید اپیزود های قدیمی ترتان را پاک کنید.
سایت های ناملیک و شنوتو که در قبل اشاره کردیم نیز از دسته سایت های میزبان پادکست ایرانی هستند که خوشبختانه رایگان هم هستند و با تولید فید برای پادکست شما، اپیزود هایتان را به تمام اپلیکیشن های پادکچر می فرستند و مخاطب هایتان به راحتی می توانند به پادکست شما گوش کنند.
5 نکته کاربردی در تولید پادکست
در ادامه باهم 5 نکته مهم را که در جزییات تولید پادکست باید در نظر بگیرید مرور می کنیم.
- از تصویر مناسب استفاده کنید
مطمئنا اولین چیزی که کاربر موقع جست و جو با آن مواجه می شود تصویر کاور پادکست شماست. تصویری که می توانید در صدم ثانیه محتوای شما را به کاربر معرفی کند. شاید با خودتان بگویید پادکست یک محتوای شنیدنی است و تصویر روی آن خیلی مهم نیست در صورتی که انتخاب یک تصویر مناسب با محتوا نقش بسیار اساسی را در انتخاب کاربر بازی می کند.
از لحاظ تکنیکی و طبق مقررات آیتیونز تصویر باید دارای شرایط زیر باشد:
- باید دارای فرمت JPG یا PNG باشد.
- نوشته های عکس باید قابل خواندن باشند.
- دارای سایز مینیمم 1400*1400 و ماکزیمم 3000*3000 پیکسل باشند.
- پادکست باید دارای عنوان باشد
بعد از تصویر طبیعتا کاربر به دنبال خواندن عنوان است که ببیند آیا محتوا متناسب با نیازش است یا خیر. معمولا بیشتر افراد “نام وبلاگ+پادکست” و یا “نام برند+پادکست” را انتخاب می کنند اما در کل انتخاب عنوان بستگی به شما دارد. هر نامی را که فکر می کنید به کل محتوایتان نزدیک تر است انتخاب کنید.
به هر حال یادتان نرود که آیتیونز یک موتور جست و جو است و افراد بر حسب نیازشان عنوان شما را سرچ می کنند. اما بیش از حد هم از کلمات کلیدی استفاده نکنید و سعی کنید نام گذاری تان را نرمال و با ترکیب متعادلی از کلید واژه ها انجام دهید.
- نام گوینده را قید کنید
این قسمت دقیقا جای اسم شماست. اما حتی در این قسمت هم می توانید کلماتی را اضافه کنید که رنکتان را در سرچ ها بالاتر ببرید. البته منظورمان کلمات بی ربط نیست بلکه شغل تان و یا تخصص تان را بعد از اسم تان قید کنید.
مثلا: کامیار X، متخصص سئو و تولید محتوا
در این صورت هر کسی کلمه تولید محتوا را جست و جو کند شانس اینکه با شما مواجه شود بالا می‌رود.
- خلاصه را توضیح دهید
این قسمت توضیحاتی برای پادکست شماست. شما تقریبا تا سقف 4000 حرف امکان نوشتن توضیحات دارید و این توضیحات باید ارائه دهنده و خلاصه ای از کار شما باشد. توصیه می شود توضیح تان را طوری بنویسید که خواننده را ترغیب به شنیدن کند. یک خلاصه خوب باید شامل کلمات کلیدی که می خواهید با آنها جست و جو شوید باشد و در کل چارچوب و طرح برنامه تان را ارائه می دهد.
در زیر نمونه توضیحات پادکست محبوبی به نام رادیو چهرازی را آورده ایم که در واقع معرفی برنامه و خلاصه‌ای از توضیحات است:
“رادیو چهرازی پادکستی است که در سال ۱۳۹۲ ضبط شد. ایده‌ی آن این است که گویی عده ای از بیماران آسایشگاه چهرازی (ابراهیم چهرازی) رادیویی ضبط می کنند. داستان زندگی چند نفر به نام های علی، حبیب، جمشید و دلبر (دختری که همه ی بیماران آسایشگاه عاشق او هستند) با کاراکتر هایی به یاد ماندنی و دوست داشتنی با موضوعات احساسی و اجتماعی در یک آسایشگاه روانی واقع در تهران است”
در خلاصه بالا به کل موضوع و اینکه در چه دسته ای قرار می‌گیرد نیز اشاره شده است.
- مدیریت زمان
طول مدت زمان هر اپیزود بستگی به حجم محتوا و کار شما دارد. طبیعتا انتشار روزانه اپیزودهای یک ساعته می تواند برای مخاطب خسته کننده باشد و اگر مخاطب دو سه روز وقت نکند پادکست شما را گوش کند رسیدن به ادامه مطلب برایش دشوار خواهد شد و امکان اینکه از گوش دادن بقیه صرف نظر کند زیاد خواهد بود.
سعی کنید پادکست‌ها را بر اساس مدت زمان شان منتشر کنید. مثلا اگر پادکست‌هایتان یک ساعته هستند هفته ای یک یا دو بار را به انتشار اختصاص دهید و اگر هر اپیزود در حدود 15 دقیقه است روزانه هم می توانید آن را منتشر کنید. مهم‌ترین چیزی که باید به آن توجه کنید آن است که شنونده‌تان را با حجم زیاد کلافه نکنید.
جمع بندی
در دنیای پر مشغله امروز که افراد وقت کمی را به کتابخوانی اختصاص می دهند پادکست‌ها به منابع مهمی برای آموزش و سرگرمی تبدیل شده‌اند. مهم ترین مزیتی که می‌توان برای پادکست‌ها در نظر گرفت در دسترس بودن تولیدشان برای عموم است یعنی شما هم می‌توانید پادکست خودتان را بسازید. اگر محتوای به روز و مطابق با نیاز مخاطبتان تولید کنید قطعا افراد علاقمند، فایل صوتی شما را برای گوش کردن در ماشین شان و در مسیر محل کارشان انتخاب می کنند!
