شرکت آمازون را می توان بزرگترین فروشگاه اینترنتی جهان نامید اما آمازون چه راهی را طی کرد تا به این درجه از شهرت و درآمد رسید؟ کمپانی Amazon یکی از خرده فروشی های پیشتاز در سطح آنلاین است که کارش را با فروش کتاب و CD آغاز کرد و اواخر دهه 90 میلادی محصولاتش را نه تنها به کتاب بلکه به وسایل الکترونیک، اسباب بازی، ابزار دستی و وسایل و لوازم خانگی و… گسترش داد و تبدیل به یکی از غول های صنعت آنلاین شد. در این مقاله با نحوه شکل گیری آمازون و فراز و نشیب هایش و هم چنین حقایق جالبی که راجع به آن نمی دانستید آشنا خواهیم شد.
تاریخچه شرکت آمازون از گذشته تا امروز
- اوایل سال 1990 : شروع فعالیت آمازون
در دهه 90 میلادی بود که استفاده از اینترنت در سطح جهان معمول شده بود و استفاده از کامپیوتر های شخصی از مصارف بیزینسی گرفته تا خانگی محبوب شده بود. همینطور که استفاده از اینترنت در سطح جامعه گسترده تر می شد بیزینس ها تصمیم گرفتند از این بستر آنلاین برای گسترش کسب و کارشان استفاده کنند. فروش محصولات به صورت آنلاین فرصت های و پتانسیل های زیادی با خودش به همراه داشت و همین شد که جف بزوس یعنی موسس آمازون پیشتاز این داستان شد.
سال 1994 بود که جف بزوس (jeff-bezos) شغلش یعنی معاونت رییس در یکی از شرکت های وال استریت را ترک کرد و به سیاتل آمریکا رفت و فعالیت هایش را برای تاسیس یک استارت آپ (آمازون کنونی) شروع کرد. یکی از مسائلی که بزوس را تشویق به فعالیت کرد مقاله ای بود که در آن رشد 2300 درصدی سالانه اینترنت پیش بینی شده بود و همین شد که جف بزوس لیستی از 20 محصولی که از طریق اینترنت امکان فروششان بود را تهیه کرد و همین لیست 20 تایی را به یک لیست 5 تایی کاهش داد که از نظر خودش مهم ترین محصولات بودند. این پنج محصول شامل CD (لوح فشرده)، سخت افزار و نرم افزارهای کامپیوتری، ویدیو و کتاب بودند.
بزوس شهر سیاتل را در آمریکا برای دفتر مرکزی اش انتخاب کرد چرا که سیاتل از نظر تکنولوژی از بقیه شهرها پیشرفته تر بود و یک انتشاراتی خیلی بزرگ هم برای توزیع کتاب نزدیک آن بود. در همین اثنا بود که تلاش های جف بزوس برای جذب سرمایه گذاران شروع شد و توسعه دهندگان حرفه ای برای وب سایتش انتخاب کرد و نتیجه آن بود که در سال 1995 وب سایت تاسیس شد و طی مدت کمی به وب سایت شماره 1 فروش کتاب در سطح وب تبدیل شد.
تنها 4 ماه از فعالیت آمازون می گذشت که تبدیل به یک وب سایت بزرگ و محبوب شد و در بسیاری از نظرسنجی های اینترنتی رده های بالا را کسب کرد به طوری که آمازون از 50 ایالت در آمریکا و 45 کشور مختلف دیگر سفارش می گرفت. یکی از تفاوت هایی که آمازون با رقبایش مثل Barnes & noble داشت این بود که در انبار آمازون موجودی نهایتا به 2000 محصول می رسید و بیشتر سفارشات بدون اینکه واسطه ای داشته باشند مستقیما از توزیع کنندگان و عمده فروشان تامین می شد و به دست مشتری می رسید پس عملا انباری نیاز نبود.
آمازون به عنوان پیشتاز تجارت الکترونیک تلاش بسیاری کرد تا استاندارد بالایی را برای خرید تحت وب به وجود بیاورد چیزی که تا آن زمان توسط هیچ کسی پیاده سازی نشده بود. هدف آمازون از این بیزینس فقط کسب سود نبود و توجه بسیاری به مشتری می کرد و شاید دلیل موفقیتش هم همین بود. به همین ترتیب تا قبل از سال 97 میلادی تعداد کتاب هایی که روی آمازون فروخته می شد 1.5 میلیون عنوان بود.
جالب اینکه قیمت ها با تخفیف داده می شد که نسبت به بازار پایین تر بود و حتی قسمتی در وب سایت وجود داشت تحت عنوان مرکز مشاوره و در این قسمت مشتری ها می توانستند برای خرید کتابی که در حوزه علاقه شان است مشورت بگیرند و آمازون بر اساس تاریخچه خرید مشتری کتاب های نزدیک به سلیقه اش را به او پیشنهاد می داد.
شاید جالب باشد چند تا از نوآوری های مشتری مداری که آمازون در ابتدای کارش انجام می داد را بدانید. آمازون گاهی همراه سفارشات مشتری هدیه های کوچکتری هم می فرستاد و یا استفاده از ایمیل مارکتینگ که در آن زمان چندان هم باب نبود، آمازون با هر عنوان کتاب جدیدی که به فروشگاهش اضافه می شد از طریق ایمیل مشتری را با خبر می کرد. آمازون هم چنین در صفحه محصول امکان کامنت گذاری را اضافه کرد که مشتری ها می توانستند توضیحاتی را که می خواهند زیر محصول بگذارند یا در مورد کتاب با دیگران بحث کنند و یا حتی قبل از خرید هر جلد کتاب کامنت ها را بخوانند و نظرات را در مورد کتاب بررسی کنند.
- سال 1997: خروج آمازون از بخش خصوصی
در عرض کمتر از دو سال از فعالیت آمازون، Amazon.com از بخش خصوصی خارج شد و در سال 1997 سهامش را به طور عمومی وارد بازار بورس آمریکا کرد.
یکی دیگر از زمینه های رشد آمازون همکاری با دیگر وب سایت ها بود که در اوایل سال 96 صورت گرفت. برنامه همکاری جف بزوس به این صورت بود که وب سایت های مستقل و شخصی می توانستند تبلیغ یکی از کتاب های دلخواهشان را روی وب سایتشان بگذارند و مشتری را به وب سایت آمازون هدایت کنند. اگر مشتری سفارشی انجام می داد 3 تا 8 درصد کمیسیون به صاحب وب سایت تعلق می گرفت. چیزی که امروزه تحت عنوان افیلیت مارکتینگ استفاده می شود.
در اواسط سال 97 میلادی بود که آمازون قرارداد های بزرگی با شرکت هایی همچون Yahoo، America online، Netscape و Altavista بست و دریچه ای از شهرت بیشتر به روی کمپانی باز شد. در همین اثنا بود که بزوس اعلام کرد شرکتش اولین خرده فروشی اینترنتی است که به یک میلیون مشتری دست پیدا کرده است. در حالی که در سال ۲۰۱۸ آمازون با فعالیت در ۱۶۰ کشور دنیا سالانه حدود ۲۳۲ میلیارد دلار فروش دارد.
- سال 1998: سیر صعودی شهرت و موفقیت روز افزون آمازون
در حالی که آمازون وارد سومین سال از فعالیتش می شد برنامه افیلیت مارکتینگش 30 هزار عضو جذب کرده بود که حالا کمیسیونی درصدی دریافت می کردند 4 ماه بعد تعداد اعضا دو برابر شد و به 60 هزار نفر رسید.
دیتابیس مشتری های آمازون هم روز به روز در حال رشد بود به طوریکه طی 6 ماه مشتری های آمازون از یک میلیون به 2 میلیون رسید به عبارت دیگر 27 ماه طول کشید تا آمازون اولین میلیونی شدنش را جشن بگیرد و 6 ماه تا دومین میلیونی شدنش طول کشید.
در سال 98 بود که آمازون تصمیم گرفت علاوه بر کتاب، موزیک آنلاین را هم وارد بازار کارش بکند. همین شد که وب سایت موزیک آنلاین آمازون تاسیس شد و بیشتر از 125 هزار قطعه موسیقی روی آن عرضه شد و مشتریان می توانستند قبل از خرید هر آهنگ قسمتی از آن را گوش کنند و بعد تصمیم به خرید بگیرند.
- سال 1999 به بعد: تبدیل شدن آمازون به غول تجارت الکترونیک
در سال 1999 بود که آمازون تصمیم گرفت به غیر از کتاب محصولات دیگری را هم وارد وب سایت بکند مانند وسایل الکترونیکی، اسباب بازی و … . آمازون آنقدر حتی در فروش محصولاتی که فکرش را هم نمی کنید موفق بود که به مناسبت سال نو میلادی 2500 مایل یعنی نزدیک 4000 کیلومتر ربان فروخت. در همان سال بود که بزوس از طرف مجله تایم جایزه شخص سال را از آن خودش کرد.
الکسا آمازون چیست؟
الکسا یکی از ربات های ساخته شرکت آمازون است که اتفاقا بسیار هم محبوب است و به عنوان دستیار شخصی می تواند استفاده شود. الکسا در واقع مثل همان Siri در گوشی های آیفون و یا گوگل اسیستنت در گوشی های سامسونگ است. آمازون نام الکسا را روی این دستگاه گذاشت چرا که برگرفته از کتابخانه الکساندریا است که تقریبا تمام اطلاعات جهان در آن وجود دارد. هر سوالی را که دلتان بخواهد می توانید از این دستگاه بپرسید و پاسخ تان را بگیرید. الکسا با یک سرویس ابری ارتباط برقرار می کند و می تواند مکالمه ای مانند انسان را تقلید کند.
لوگوی شرکت آمازون به چه معناست؟
همانطور که در لوگوی شرکت آمازون دیده می شود فلشی از سمت حرف A به طرف حرف Z کشیده شده که نشان می دهد از ابتدا تا انتهای حروف الفبای انگلیسی هر محصولی را که بخواهید می توانید در جنگل بزرگ و آنلاین آمازون پیدا کنید.
15 حقیقتی که راجع به آمازون نمی دانستید!
- آمازون قرار بود نام دیگری داشته باشد
جف بزوس اول اسم کمپانی را Cadabra گذاشته بود این کلمه از ریشه Abracadabra به معنای جادو می آید. اما وکیل بزوس طی مشورتی با او گفت که نام Cadabra به معنای جادو کمی مبهم به نظر می آید و وقتی بلند این اسم را بگویی مثل Cadavar (به معنای جسد ولاشه) به نظر می رسد. نهایتا قرار شد کمپانی اسم بزرگترین رود جهان یعنی آمازون را بگیرد که در آمریکای جنوبی قرار دارد. نام آمازون بخاطر این انتخاب شد تا عظمت و بزرگی کمپانی و تنوع محصولات در سطح گسترده را نشان بدهد. بزوس نام های دیگری هم در ذهن داشت و جالب است بدانید یکی از این دامنه ها را با آن اسم هنوز نگه داشته به طوری که اگر Relentless.com را در مرورگرتان وارد کنید وارد وب سایت آمازون می شوید.
- آمازون کارش را فقط با فروش کتاب شروع کرد
وقتی جف بزوس کارش را در سال 1995 شروع کرد کتاب هایی که روی وب سایت برای فروش می گذاشت را در گاراژ خانه اش نگه داری می کرد و از آن به عنوان انبار استفاده می کرد.
اتفاقا در سال 2015 هم برای اولین بار آمازون کتاب فروشی فیزیکی اش را تاسیس کرد که علاقه جف بزوس به کتاب و موفقیتش در این کار را یادآوری می کند.
- آمازون به طور مستقیم گوشی آیفون نمی فروشد
یکی از تصمیمات عجیبی که آمازون گرفته عدم فروش گوشی های آیفون از شرکت اپل است. البته محصولات دیگر اپل مثل اپل تی وی، مک بوک و … را روی آمازون می توانید ببینید اما خیلی امکانش کم است که گوشی جدید آیفون روی این وب سایت پیدا کنید و اگر هم پیدا شود معمولا آیفون های دست دومی است که از طریق خرده فروشی های فرعی عرضه شده که ممکن است اعتبار زیادی هم نداشته باشند. اما اینطور که مشخص است خط محصول تبلت و آیپد برای آمازون سودآور تر بوده است.
- آمازون دو سال تمام به دولت فدرال مالیات پرداخت نکرد
سود آمازون از سال 2017 تا 2018 تقریبا دو برابر شد اما این کمپانی به اندازه دو سال تمام به دولت فدرال مالیات پرداخت نکرده آن هم کاملا قانونی! واقعیت این است که دولت آمریکا به بعضی از کمپانی های موفق معافیت های مالیاتی محدودی می دهد که این هزینه باید صرف تحقیق و توسعه شود. از سال 2005 تا 2014 آمازون بیش از 600 میلیون دلار معافیت مالیاتی کسب کرد که هزینه آن را صرف ساختن مراکز توزیع متعدد و مراکز آمار در سطح کشور کرد.
- چیزهایی که از آمازون نمی توان خرید
از آنجایی که تقریبا هر محصولی را که بخواهید روی وب سایت آمازون پیدا می شود جالب است بدانید چه محصولاتی در این کمپانی پیدا نمی شود و نمی توان خرید؟ این محصولات شامل خانه های بزرگ، ماشین، سیگار و حیوانات خانگی است.
- آمازون 41 برند فرعی دارد
آمازون غیر از وب سایت اصلی 41 برند فرعی دیگر هم دارد که معروف ترین آن ها Zappos ، IMDb، Goodreads، Whole Foods، Audible و Souq هستند.
- کارمندان آمازون می توانند حیوانات خانگیشان را سر کار ببرند
آمازون به حیوانات خانگی خیلی اهمیت می دهد و کارمندانش می توانند آنها را با خود سر کار ببرند البته محیط مخصوصی برای نگهداری این حیوانات وجود دارد به طوریکه حدود 6000 سگ خانگی در آن نگهداری می شوند.
- روشی برای تخلیه استرس کارمندان
فصول قبل از تعطیلات زمان پر از استرسی برای خرده فروشی هاست. جف وایلک یکی از مدیران اجرایی آمازون روش جالبی برای تخلیه استرس کارمندانش ارائه داده بود. او به کارمندانش اجازه می داد هر وقت در این مواقع استرس زیادی بهشان وارد می شد چشم هایشان را ببندند و با صدای بلند مثل انسان های اولیه فریاد بکشند!
- آمازون بخاطر فروش گوشت دلفین دچار دردسر شد
در سال 2012 بود گروهی از فعالین محیط زیست طی نامه ای از آمازون خواستند فروش گوشت های حیوانات نادر را متوقف کند. این اتفاق در آمازون چین افتاد و طی آن بیشتر از 100 نوع محصول از جمله کنسرو گوشت دلفین، وال و چند گونه تحت خطر دیگر از قفسه های مجازی آمازون جمع آوری شد.
- آمازون خانه های کوچک می فروشد
بله درست می شنوید آمازون خانه هم می فروشد. در وب سایت آمازون بسته هایی می توانید پیدا کنید که با سر هم کردن تکه های آن می توان یک کابین کوچک با قسمت های مجزا مثل آشپزخانه، اتاق و … ساخت. این کابین های قابل سکونت از 3000 تا 60000 دلار قیمت دارند و مساحت آنها تا 220*193 فوت مربع می رسد. اگر نیاز به یک خانه ساحلی یا جنگلی دارید این گزینه می تواند عالی باشد.
- سریع ترین تحویل بسته آمازون رکورد 23 دقیقه ای دارد
یکی از سریع ترین رکوردهای دلیوری آمازون در شهر منهتن آمریکا اتفاق افتاده که این تحویل تنها بعد از 23 دقیقه از زمان ثبت سفارش به دست مشتری رسیده است.
- آمازون به کارکنان بی انگیزه پول می دهد تا از کارشان استعفا بدهند
در سال 2014 آمازون برنامه ای به نام “Pay to quit” را اعلام کرد که هدف این برنامه کاهش کارکنان بی انگیزه به خصوص در مراکز توزیع بود.
در این برنامه هر کارمندی که دیگر نمی خواست در آمازون کار کند باید استعفایش را می نوشت و می توانست همراه این استعفا بین 2000 تا 5000 دلار بسته به مدت زمان استخدامش از آمازون پول دریافت کند. اما به ازای گرفتن این پول دیگر هیچ وقت تا آخر عمر نمی توانید در آمازون کار کنید. کمتر از 10 درصد کارکنان وارد این برنامه شدند و از کمپانی خارج شدند.
- یکی از ساختمان های کمپانی آمازون به اسم اولین مشتری اش نامگذاری شده است
یک مهندس نرم افزار به نام جان وینرایت که دوست یکی از کارمندان آمازون بود در سال 1995 اولین سفارش را به عنوان یک مشتری عادی در آمازون ثبت کرد. سفارش او کتابی در حوزه هوش مصنوعی بود. جف بزوس بعدها یکی از ساختمان های شرکتش را به افتخار او نام گذاری کرد.
- آمازون در برخی نقاط کالیفرنیا از ربات برای تحویل سفارش استفاده می کند
آمازون اخیرا رباتی را به کار گرفته که می تواند تا حدود یک مایل فاصله را طی کند و بسته ها را به در خانه مشتریان ببرد. اسم این ربات را اسکات گذاشته اند. البته فعلا این ربات ها در مرحله آزمایش هستند و توسط نیروی انسانی اسکورت می شوند.
- دانبو، عروسکی که نماد احساسات کمپانی آمازون است
عروسک دانبو را احتمالا به وفور دیده اید. این عروسک که مردی ژاپنی آن را ساخته به نماد احساسات آمازون تبدیل شده است و افراد بسیاری این عروسک را می خرند. دانبو در زبان ژاپنی به معنی مقوا است و در یکی از کارتون های معروف ژاپن از آن استفاده شده است.
جمع بندی
- سال 1995: آمازون وارد دنیای تجارت آنلاین شد و اولین فعالیت هایش را شروع کرد
- سال 1997: آمازون از بخش خصوصی خارج شد و اولین خرده فروش آنلاینی بود که به یک میلیون مشتری دست پیدا کرد.
- سال 1998: آمازون وارد تجارت موزیک و ویدیو شد
- سال 1999 به بعد: محصولات آمازون گسترده شد و وسایل الکترونیک ، اسباب بازی و سخت افزار و نرم افزارهای کامپیوتری اولین محصولات وارده به آمازون بعد از کتاب بودند.
