Mobile First Index چیست؟ چه تاثیری بر سئو دارد؟

با پیشرفت تکنولوژی و ظهور گوشی های هوشمند، بیشتر کاربران با تلفن همراه به وبگردی می پردازند و این موضوع باعث شد که گوگل الگوریتم Mobile First Index را معرفی کند.

اخیرا حرف های زیادی در مورد mobile-first indexing به عنوان جدیدترین تلاش گوگل برای برای سلسله فعالیت هایی که به جهت موبایل دوست کردن بیشتر وبسایت ها و ترغیب آنها به دادن اهمیت بیشتر به نسخه موبایل وبسایت های خود و همچنین احترام به خواسته کاربران، شنیده می شود. اما طبق معمول صاحبان بیزینس ها با مواجه شدن با این کار گوگل گیج و سردرگم شده اند. آیا چیزی باید عوض شود؟ آیا همه چیز باید عوض شود؟ اگر وبسایت شما همین الان هم موبایل دوست است، آیا همین کافی است؟

در این مقاله ما در مورد این که mobile first indexing چیست و چه کارهایی باید در قبال آن انجام شود به صورت کامل صحبت خواهیم کرد. همچنین به بررسی تاثیر آن برروی سئو نیز خواهیم پرداخت.

Mobile First Index موبایل فرست ایندکس

چیست؟

Mobile-first indexing یا فهرست بندی ابتدایی بر اساس موبایل، دقیقاً همان چیزی است که از نامش برمی آید. این موضوع بدین معنیست که ورژن موبایل وبسایت شما نقطه ابتدایی برای ربات های گوگل برای ایندکس کردن است و در واقع ورژن موبایل وبسایت شما پایه و نقطه شروع نحوه رتبه گیری شما محسوب می شود. اگر شما ربات های ورودی گوگل به وبسایت خود را زیر نظر بگیرید می بینید که ترافیک بیشتری از سوی ربات های گوشی های هوشمند گوگل به سمت وبسایت شما روانه می شوند و ورژن های Cache شده صفحات معمولاً صفحات ورژن موبایلی وبسایت شما می باشند.

این موضوع فهرست بندی ابتدایی خوانده می شود چرا که فهرست بندی ” فقط ” بر اساس موبایل نیست؛ در واقع اگر یک سایت ورژن موبایل نداشته باشد، ورژن دسکتاپ هنوز هم می تواند ایندکس شود. اما عدم وجود تجربه موبایل دوستانه برای کاربران موبایل، می تواند تاثیر منفی برروی نحوه رتبه گیری وبسایت داشته باشد و مسلماً بدیهی است که وبسایتی که بتواند تجربه استفاده از موبایل خوبی را برای کاربران فراهم کند می تواند رتبه های بهتری را کسب کند.

ممکن است با شنیدن فهرست بندی ابتدایی این تردید در ذهن شما به وجود بیاید که آیا با این شیوه نسخه موبایل وبسایت به عنوان نسخه اصلی محسوب می شود؟ جواب احتمالاً ” بله ” است. اگر نسخه دسکتاپ و موبایل وبسایت شما یکسان باشند، مثلاً محتوا و طراحی صفحه خود را برای موبایل بهینه سازی کرده باشید، در حالت تئوری این تغییر نباید تاثیر بسزایی در عملکرد وبسایت شما در صفحه نتایج داشته باشد.

اما این موضوع در واقع نشانگر برعکس شدن شیوه فکری گوگل در مورد محتوای شما و اولویت بندی شما برای ربات ها گوگل و ایندکس شدن می باشد. بیاد داشته باشید که تا به امروز نسخه ودسکتاپ وبسایت به عنوان نسخه اصلی محسوب می شد و نسخه ی موبایل به عنوان یک ورژن ثانویه و امتیاز اضافی به حساب آورده می شد.

به همین دلیل است که گوگل صاحبان وبسایت هایی را که یک نسخه جداگانه از وبسایت برای موبایل دارند (با url مخصوص m.domain.com ) که از تگ های Switchboard ( که نشان دهنده وجود یک ورژن از url مخصوص برای موبایل برای وبسایت می باشد) استفاده کنند. حتی گوگل ممکن است به خود زحمت نداده و تمامی این صفحات را بررسی نکند و بنابراین تمامی صفحات نسخه های موبایل وبسایت ها Cache نمی شوند، چرا که به راحتی فقط می توانند url مخصوص موبایل را به جستجوکنندگانی که از طریق موبایل سرچ می کنند نشان دهند. این زاویه دید قدیمی که نسخه دسکتاپ موبایل همیشه به عنوان نسخه اصلی محسوب می شد به این معنی بود که نسخه دسکتاپ توسط تیم مارکتینگ و سئو اولویت اول قرار می گرفت و به عنوان مهم ترین نسخه وبسایت برای کار برروی تمامی محتواها، Data Markup سازمان بندی شده، تگ های بین المللی یا hreflang، اکثریت بک لینک ها و …  تمرکز برروی نسخه دسکتاپ معطوف بود. این فعالیت ها در حالی انجام می گرفت که نسخه موبایل دارای محتواهای کمتر و سبک تر بود و سازمان بندی خیلی محکمی نداشت و البته بدیهی است که بک لینک های زیادی دریافت نمی کرد و بنابراین توجهات روی آن کمتر بود.

چه کارهایی را باید در قبال first mobile indexing انجام دهیم؟

اولین چیزی که باید در مورد first mobile indexing بدانید این است که نیازی به ترسیدن نیست. این تغییر در حال حاضر مراحل ابتدایی آزمایشی را طی می کند و در حال حاضر فقط برروی وبسایت هایی اعمال می شود که از گوگل از نظر خود آن ها را آماده این تغییر می بیند. طبق گفته های خود گوگل در مورد این موضوع، اگر وبسایت شما برای هر دو نسخه موبایل و دسکتاپ بهینه سازی شده است و بخوبی جوابگو می باشد، لازم نیست تغییری را ایجاد کنید. ( بر فرض این که از رتبه کنونی خود راضی هستید! )

اما با این وجود، حتی با داشتن وبسایت کاملاً بهینه سازی شده، شما می خواهید مطمئن شوید که وبسایت نسخه موبایل از نظر سرعت و زمان بارگزاری در بهترین حالت قرار دارد و عکس های وبسایت و دیگر المان های پویای سایت برای ایجاد یک تجربه موبایل خوب آماده هستند. بیاد داشته باشید که با فهرست بندی ابتدایی بر اساس موبایل، محتواهایی که از بین رفته و یا پنهان شده اند به دلیل کمبود فضا به همان صورتی با آنها برخورد می شود که با محتواهای اصلی برخورد می شود.

اگر شما یک وبسایت جداگانه مخصوص موبایل دارید، بهتر موارد زیر را چک کنید:

• محتوا: مطمئن شوید که نسخه موبایل شما دارای همه ی محتواهای با کیفیت و با ارزشی که برروی وبسایت دسکتاپ شما وجود دارد، هست. این موضوع شامل متون، عکس ها و ویدیوها می شود. مطمئن شوید که فرمت هایی که برروی نسخه ی موبایل استفاده می کنید قابل ردیابی توسط ربات های گوگل و فهرست بندی توسط آنها باشد.
• سازمان بندی داده ها: شما باید از یک متد سازمان بندی Data Markup برای هر دو نسخه موبایل و دسکتاپ وبسایت استفاده کنید. Urlهای نشان داده شده در داده های سازمان یافته در صفحات موبایل باید نسخه صفحات موبایل urlها باشند. از اضافه کردن داده های سازمان یافته غیرالزامی در صورتی که با محتوای صفحه مرتبط نیستند، خودداری کنید.
• Metadata: مطمئن شوید که عناوین و Meta Descriptionها در صفحات هر دو نسخه دسکتاپ و موبایل یکسان باشند.
•    Hreflang: اگر از تگ های rel=hreflang برای بین المللی سازی استفاده می کنید، hreflangهای urlهای موبایل شما باید به نسخه موبایل کشور شما و زبان هایی که ساپورت می کنید اشاره داشته باشد، و url های نسخه دسکتاپ باید به نیز باید به ورژن های دسکتاپ اشاره داشته باشند.
• Metadataهای شبکه های اجتماعی: تگ های OpenGraph، کارت های توئیتر و دیگر metadataهای شبکه های اجتماعی باید برروی نسخه موبایل نیز مانند نسخه دسکتاپ حضور داشته باشند.
• XML و Sitemapهای رسانه ای: مطمئن شوید که هر لینکی که به Sitemapها زده شده است برروی نسخه موبایل نیز قابل دسترسی باشد. این موضوع برای صفحاتی مانند Privacy and Policy نیز صدق می کند.
• تایید برروی Search Console: اگر شما تنها نسخه دسکتاپ وب سایت خود را برای گوگل سرچ کنسول تایید کرده اید، بهتر است که نسخه موبایل را نیز اضافه و تایید کنید.
• فهرست بندی اپلیکیشن: اگر فهرست بندی اپلیکیشن را برروی نسخه دسکتاپ راه اندازی کرده اید، بهتر است مطمئن شوید که نسخه موبایل وبسایت را نیز برای ارتباط با فایل های اپلیکیشن و غیره تایید کرده اید.
• ظرفیت سرور: همیشه مطمئن شوید که سرورهای هاست شما توانایی کنترل افزایش نرخ تعداد ربات های خزنده گوگل را دارند.
• تگ های Switchboard: اگر در حال حاضر از تگ های Switchboard موبایل استفاده می کنید، نیازی نیست تغییری در این موضوع ایجاد کنید. چرا که باید همانطور که بوده اند باقی بمانند.

سوالات متداول در مورد (first mobile indexing) فهرست بندی ابتدایی بر اساس موبایل

آیا فهرست بندی ابتدایی بر اساس موبایل صفحات نسخه موبایل وبسایت ها را به یک فهرست بندی مخصوص برای موبایل ها می برد؟

با استفاده از فهرست بندی ابتدایی براساس موبایل، تنها یک فهرست وجود دارد. ( همانی که در حال حاضر نیز در اختیار گوگل قرار دارد. ) تغییر ایجاد شده به وسیله فهرست بندی براساس موبایل یک فهرست جداگانه مخصوص به موبایل و فهرست جداگانه مخصوص دسکتاپ ایجاد نمی کند. در واقع این موضوع تنها شیوه اضافه شدن محتوا به فهرست را تغییر می دهد.

آیا mobile first index در حال حاضر در حال اجراست و برروی سایت ما تاثیر می گذارد؟ اگر نه،چه زمانی اجرا خواهد شد؟

همانطور که گفته شد گوگل مدتی است که به صورت آزمایشی این متد را برروی وبسایت هایی که از نظر خود آماده می داند انجام می دهد. یک اجرای کلی طبق گفته های گری ایلس به چندین سال کار و آزمایش نیاز دارد تا بتوانند فهرستی را به صورت کامل ایجاد کنند که اولویت آن نسخه موبایل وبسایت ها باشد.

همچنین، در سال 2017 گوگل بیانیه ای در این مورد منتشر کرد که خواندن آن خالی از لطف نیست:

“ما وب سایت ها را از نظر آمادگی آنها برای mobile first index ارزیابی می کنیم که این ارزیابی بر اساس رتبه کنونی و دیگر موارد مشابه است و زمانی که احساس کنیم آماده هستند این کار را برروی وب سایت مذکور اعمال می کنیم. این پروسه در حال حاضر نیز برای تعداد کمی از وبسایت ها اجرا شده است و به دقت توسط تیم جستجو در حال مشاهده و بررسی است.

ما همچنان برای اجرای این متد محتاط هستیم. ما عقیده داریم اجرای این متد فهرست بندی با سرعت کم به صاحبان وبسایت ها این فرصت را می دهد که در زمان مناسب برای این تغییر آماده شوند و تجربه بهتری را در اختیار کاربران موبایل قرار دهند .به همین دلیل، ما نمی توانیم بازه زمانی دقیقی را برای زمانی که این پروسه به صورت کامل به اجرا دربیاید اعلام کنیم. “

آیا گوگل تنها از وب سایت موبایل برای مشخص کردن رتبه وب سایتمان استفاده خواهد کرد؟

فهرست بندی بر اساس موبایل بدین معنیست که ورژن موبایل وبسایت برای رتبه گرفتن به عنوان نسخه اصلی محسوب می شود. اما، ممکن است شرایطی به وجود بیاید که نسخه دسکتاپ نیز برای رتبه دهی در نظر گرفته شود. با این وجود، شما ممکن است تفاوت هایی میان نتایج نشان داده شده برای کاربران موبایل و کاربران دسکتاپ ببینید که با هم مشابه نبوده و رتبه ها تفاوت دارند، بنابراین احتمالاً باید حواستان به هر دو نسخه باشد.

در صورت اجرای این طرح، گوگل چه زمانی برای رتبه دهی به نسخه دسکتاپ نگاه خواهد کرد؟

تا به اینجا و با توجه به صحبت های گوگل و دیگر مراجع، گوگل زمانی به نسخه دسکتاپ برای رتبه دهی نگاه می کند که نسخه موبایلی از وبسایت وجود نداشته باشد. همچنین ممکن است که اگر نسخه دسکتاپ دارای امتیازهای مثبتی باشد (مانند بک لینک )، این امتیازات نیز شاید در نظر گرفته شود، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که گوگل پس از دیدن نسخه موبایل و بررسی آن سری هم به نسخه دسکتاپ بزند، و در این مورد نیز تا به امروز هیچ صحبتی نشده است.

بنابراین یکی از پیشنهادات رسمی این است که زمانی که این طرح اجرا شد، اگر شما در حال ایجاد نسخه موبایل وب سایت بودید و یا نسخه موبایل وب سایت تان شرایط خیلی مناسبی نداشت، نداشتن نسخه موبایل خیلی بهتر از داشتن یک نسخه خراب و یا غیرکامل است. چون در این صورت احتمالاً گوگل نسخه دسکتاپ شما را ملاک قرار می دهد و شما می توانید در این زمان یک نسخه کامل و مرتب برای موبایل ایجاد کنید.

چه اتفاقی می افتد اگر نسخه موبایل از وبسایت خود نداشته باشیم؟

اگر شما نسخه مخصوص به موبایل از وب سایت خود ندارید و یا نسخه دسکتاپ شما خیلی موبایل دوست نیست، محتوای شما هنوز هم می توانید ایندکس شود، اما مسلماً شما رتبه های بهتری از وبسایت هایی که موبایل دوست هستند بدست نخواهید آورد.

این موضوع ممکن است تاثیر منفی برروی رتبه شما هم برروی جستجوهای دسکتاپ و هم جستجوهای موبایل داشته باشد چرا که وبسایت شما به عنوان دارنده تجربه کاربری ضعیف تر نسبت به وبسایت های دیگر شناخته می شود.

در صورت اجرای این طرح، چه اتفاقی برای وبسایت هایی که نسخه بزرگتری برای دسکتاپ و نسخه کوچکتری برای موبایل دارند، می افتد؟ آیا محتوایی که برروی نسخه دسکتاپ وجود دارد و برروی نسخه موبایل وجود ندارد ایندکس می شود و برای نتایج جستجوهای دسکتاپ نشان داده می شود؟

هدف نهایی این طرح این است که فهرست بندی بر اساس بررسی محتواهای موبایل انجام شود. اگر یک نسخه دسکتاپ پربار و ایندکس شده دارید، گوگل به صورت ناگهانی نمی آید که محتوای نسخه دسکتاپ را از فهرست کنونی حذف کند و یک فهرست جدید بر اساس نسخه کوچک موبایل شما ایجاد کند؛ اما هر چه بیشتر مطمئن شوید که نسخه موبایل شما دارای تمامی محتواهای با ارزش و مرتبط است، بیشتر احتمال کسب رتبه های بهتر برای شما به وجود خواهد آمد، مخصوصاً زمانی که گوگل کم کم بررسی نسخه های دسکتاپ وبسایت ها را متوقف می کند.

اجرای این طرح چه تاثیری برروی معیارهای رتبه دهی و استراتژی های آینده دارد؟

این طرح می تواند تاثیر بسزایی بر فاکتورهای رتبه دهی و استراتژی های آینده داشته باشد، خانم سیندی کروم در وبسایت Mobile Moxie دو مقاله جالب در مورد تاثیرات این موضوع در آینده نوشته است.

خانم کروم ایده فهرست بندی ابتدایی براساس موبایل را ” نشانه ای برای این که گوگل کمتر و کمتر به لینک های سنتی و urlهای HTML برای رتبه دهی وابسته می شود ” توصیف می کند. به نظر می آید که گوگل در حال فاصله گرفتن از وابستگی زیاد برروی یک سیستم url محور برای سازماندهی محتوا می باشد، این کار به هدف ایجاد یک راهبرد API محور که برپایه ” Entity ” ها می باشد و نه لینک های سیستمی URL ها، انجام می شود.

آیا نحوه برخورد گوگل با وبسایت هایی که نسخه دسکتاپ موبایل دوست دارند با وبسایت هایی که نسخه جداگانه برای موبایل دارند متفاوت خواهد بود؟

بله و خیر. تفاوت اصلی میان این دو مورد، مقدار کاری است که باید انجام دهید تا برای این تغییر آماده شوید. اگر شما یک وبسایت کاملاً پاسخگو در موبایل ها و به اصطلاح موبایل دوست دارید؛ شما می توانید همین الان هم همه ی مواردی را که برروی وبسایت دسکتاپ وجود دارد برروی نسخه موبایل داشته باشید و چالش اصلی شما این است که خود را به جای کاربران گذاشته و نسخه وبسایت خود را از نظر تجربه کاربری بهینه سازی کنید.

اگر شما یک نسخه ی جداگانه موبایل برای وبسایت خود دارید، باید مطمئن شوید که نسخه موبایل همه ی مواردی را که در نسخه دسکتاپ وجود دارد را در خود دارا می باشد، که می تواند بسته به استراتژی شما کار سخت و زیادی باشد.

آیا این تغییر نحوه استفاده از تبلیغات، محتوا و غیره را در نسخه موبایل وبسایت من تغییر خواهد داد؟

اگر راهبرد کنونی شما در قبال تبلیغات ایجاد تجربه کاربری کُند و یا ضعیف است، شما باید این موضوع را تغییر دهید. اگر قصد این را دارید که بخش هایی از محتوای وبسایت خود را از طریق Tabها و یا شیوه های دیگر Hide کنید تا بتوانید فضای بیشتری را ذخیره کنید، این یک مشکل نیست چرا که تا زمانی که این محتواها قابل ردیابی باشند همچنان به عنوان یک محتوای کاملاً واضح و غیر هاید شده بررسی و ایندکس می شوند.

آیا این طرح نحوه استفاده از تگ های Switchboard و rel=canonical را تغییر می دهد؟

خیر. فعلاً، گوگل اعلام کرده است که اگر شما از تگ های Switchboard یا canonical استفاده می کنید، آنها را به همان صورت که هستند باقی بگذارید.

جمع بندی

الگوریتم های گوگل همیشه در جهت رضایت کاربران تغییر می کنند، پس این را به خاطر داشته باشیم که اگر وب سایت ما کاربرپسند باشد قطعا از نگاه گوگل هم امتیاز بالاتری خواهد داشت.